راه های ایجاد انگیزه یادگیری در دانش آموزان
فهرست مطالب:
قطعا معلمان برای تدریس به دانش آموزان خود راهی سخت را در پیش دارند. به علاوه ایجاد انگیزه در تک تک آن ها برای درس خواندن و یادگیری به مراتب سخت تر خواهد بود. شما به عنوان یک معلم با توجه به پایه ای که در آن تدریس می کنید می توانید با کمک راهکارهایی مناسب محیطی شاد و هیجان انگیز را برای شاگردان خود فراهم کنید. هنگامی که یک محیط صمیمی بین شما و دانش آموزان شکل می گیرد، آن ها به یادگیری ترغیب شده و انگیزه بیشتری در وجودشان به وجود می آید. در این مقاله ، یونیکتاب با پیشنهاد راه های ایجاد انگیزه یادگیری در دانش آموزان به شما در این راه کمک بیشتری خواهد شد.
بانک کتاب یونیکتاب سال هاست با ارائه خدمات در زمینه خرید و فروش کتاب درسی، کتاب کمک درسی و کتاب کودک و نوجوان توانسته رضایت کاربران زیادی را فراهم کند. شما می توانید هر کتابی را که دوست دارید با تخفیف ویژه به صورت رایگان درب منزل پرداخت کنید.
چگونه در دانش آموزان انگیزه یادگیری ایجاد کنیم؟
راه های ایجاد انگیزه یادگیری در دانش آموزان شامل فضایی که در آن تدریس می شود و به چالش انداختن آن ها هنگام مطالعه می شود. هر چه انگیزه برای یادگیری در دانش آموز بیشتر شود او به درس علاقه بیشتری پیدا می کند. بنابراین به شما راهکارهایی پیشنهاد می شود که با کمک آن ها دانش آموزان خود را به یادگیری ترغیب کنید.
1- راه های ایجاد انگیزه در فضای درس خواندن
در قدم اول باید راه هایی برای ایجاد یک محیط مناسب درس خواندن برای دانش آموزان خود پیدا کنید. در همین جهت در ادامه راهکارهایی به شما پیشنهاد خواهد شد.
– ایجاد محیط امیدوار کننده
یکی از سخت ترین کارها در تدریس ایجاد انگیزه در دانش آموزان است. دانش آموزان تا پایان تحصیل خود با معلمان زیادی سر و کار دارند و عملی که باعث ترغیب یک دانش آموز می شود دیگری را تحریک نخواهد کرد. باید بدانید اگر انگیزه ای نباشد پیشرفت تحصیلی برای دانش آموزان اتفاق نمی افتد و مانع بزرگی سر راه آن ها قرار می گیرد.
چنانچه معلم و والدین قصد دارند این موانع را کنار بزنند باید محیط مناسب برای یادگیری بیشتر را فراهم کنند. معمولا زمانی دانش آموزان به حرف معلم خود گوش می دهند که بتوانند با او ارتباط خوبی بگیرند. هنگامی که این ارتباط به درستی شکل بگیرد دانش آموز درک می کند درسی که می خواند برایش مفید است. بعد از شکل گیری یک دوستی مفید بین دانش آموز و معلم، کم کم این تصور به وجود می آید که معلم بهترین فرد برای کمک به او خواهد بود. بنابراين با اشتیاق بیشتری در کلاس حاضر می شود و به درس گوش می دهد.
بیشتر بخوانید: چگونه استعداد کودکم را بشناسم؟
– ایجاد احساسی خوب در دانش آموزان
در برخورد اول ممکن است دانش آموز از شما خوشش نیاید و ارتباط خوبی بینتان شکل نگیرد. با این حال شما به عنوان یک معلم باید راه هایی را در پیش بگیرید تا احساسی خوب را در او به وجود آورید. یک معلم باید استعداد دانش آموزان خود را کشف کند و در جهت پرورش آن ها قدم بردارد. چند راهکار ساده به شما کمک می کند تا روی دانش آموزان تاثیر مثبتی بگذارید:
- اگر قدرت سخنرانی را داشته باشید می توانید ایده و طرح های در ذهن خود را در زمان مناسب خود بیان کنید. با این حال نباید زیاد صحبت کنید و هم چنین در این راه خودرای و مستبد نباشید. ایده ها و حرف هایی را در کلاس بیان کنید که اطلاعات مفیدی را به دانش آموزان منتقل کنند. اگر بترسید که ایده های ذهن خود را ارائه دهید تاثیر مثبتی را بر روی دانش آموزان خود نخواهید گذاشت.
- هنگام درس دادن اشتیاق داشته باشید. دانش آموزان اگر شور و اشتیاق شما را در بیان یک موضوع احساس کنند حرفتان برایشان باورپذیرتر خواهد بود. یک عکس العمل بد مانند حالت چشم و حتی گاهی لبخند کنایه آمیز معلم می تواند تمام شوق و انگیزه دانش آموزان را از بین ببرد. بنابراین شما حتی اگر از موضوعی ناراحت هستید یا خوشتان نیامد طوری رفتار نکنید که دانش آموزان متوجه شوند.
- می توان گفت شور و اشتیاق امری مسری است. بنابراین به عنوان یک معلم باید همیشه با انگیزه و اشتیاق در کلاس حاضر شوید. اگر سرکلاس پرانرژی باشید، بعید است دانش آموزی سر کلاس چرت بزند.
- ظاهر و پوشش یک معلم بر تاثیر زیادی بر روی دانش آموزان دارد. بنابراين شما به عنوان یک معلم باید بر روی ظاهر و طرز پوشش خود حساس باشید. قبل از رفتن به کلاس از خوب بودن ظاهر خود مطمئن شوید.
– تلاش بیش از وظیفه
برای داشتن یک ارتباط قوی با دانش آموز خود نیاز است گاهی بیشتر از حد وظایف معلمی خود عمل کنید. اگر متوجه شدید مدت زیادی است دانش آموزی در کلاس تکالیف خود را انجام نمی دهد با او پس از کلاس حرف بزنید. سعی کنید در انجام تکالیفش به او کمک کرده و روش مناسب انجام پژوهش را دوباره برایش توضیح دهید.
به علاوه بهتر است علت انجام ندادن تکالیف را بفهمید. اگر تنبلی می کند، با صحبت شما دیگر بهانه ای برای ادامه ی این روند نخواهد داشت و اگر نمی دانست چطور باید تکالیفش را انجام دهد، با مشاهده ی تکالیف دیگر دانش آموزان و کمک شما، مشکلش برطرف خواهد شد. توجه کنید که بین تلاش برای یادگیری با سو استفاده از تلاش شما زمین تا آسمان فرق است. در حد توان یا بیش از آن برای دانش آموزان خود وقت بگذارید و اگر متوجه سو استفاده آن ها از این تلاش خود شدید همان جا کار را متوقف کنید و تذکر دهید.
– ارائه مطالب بیشتر درباره درس به دانش آموزان
یکی از راه های ایجاد انگیزه یادگیری در دانش آموزان ارائه مطالب بیشتر از مباحث کتاب درسی به آن ها است. اگر می خواهید ذوق دانش آموزان خود نسبت به درس را مشاهده کنید موضوعات درسی را برایشان گسترش دهید. شما به عنوان یک معلم باید همیشه به روز باشید و جدیدترین اخبار موضوعات درسی را در اختیار دانش آموزان خود قرار دهید. هدف معلم فقط فراهم کردن مطالب آموزشی و ارائه ی آن ها به دانش آموزان نیست. بلکه معلم وظیفه دارد دانش آموزان را به درس و موضوعات درسی علاقه مند کند.
بیشتر بخوانید: روش های قبولی در مدارس نمونه دولتی
– تکالیف موثر و سرگرم کننده
به عنوان یک معلم می توانید تکالیفی را انتخاب کنید که ضمن رشد خلاقیت دانش آموز برایش سرگرم کننده باشد. این روش می تواند از راه های ایجاد انگیزه یادگیری در دانش آموزان باشد. به عنوان مثال رفتن به موزه حیات وحش و سپس تهیه مقاله ای از این بازدید می تواند تکالیف جالبی برای درس علوم باشند. اگر از دانش آموزان خود بخواهید مقاله یا یادداشتی درباره درس ها تهیه کنند و سپس بهترین آن ها را در کتابخانه ی مدرسه یا محله در دسترس سایرین قرار دهید، برای دیگر دانش آموزان نیز ایجاد انگیزه خواهد کرد.
– شوخ طبعی
کلاسی که فضای شاد و هیجان انگیز داشته باشد ارتباط بین معلم و دانش آموزان به راحتی و بدون مشکل برقرار می شود. بنابراین سعی کنید در کلاس شوخ طبع باشید. وجود یک فضای شاد از راه های ایجاد انگیزه یادگیری در دانش آموزان است. اگر معلم فضایی خشک و جدی را به وجود آورد دانش آموزان نمی توانند ارتباط خوبی با معلم برقرار کنند. البته ایجاد تعادل در حفظ یک فضای شاد که از کنترل نیز خارج نشود، از مهارت های یک معلم خوب است.
– ثابت کردن شایستگی های خود
زمانی که استعدادها و توانایی های خود را به نمایش می گذارید، دانش آموزان را متقاعد می کنید که به صحبت های شما گوش دهند. در این صورت انگیزه آن ها برای مطالعه بیشتر تقویت می شود. این خود یکی از راه های ایجاد انگیزه یادگیری در دانش آموزان به حساب می آید.
برای خود همیشه تنها یک معلم نباشید و سعی کنید بهترین خود را برای هر کار بگذارید. به علاوه مغرور نشوید و مدام از خود تعریف بیش از حد نکنید. معلم می تواند یک الگو مناسب برای دانش آموز باشد. بنابراین شما برای ایجاد یک ارتباط مفید تجربیات خود را در اختیار دانش آموزان خود قرار دهید. در این ارتباط هرگز دانش آموز را مجبور به صحبت کردن نکنید و پرسش و پاسخ بهترین روش برای داشتن یک ارتباط خوب است.
– توجه به حالات روحی دانش آموزان
اگر حس کردید دانش آموزی در کلاستان دچار افسردگی شده یا حس و حال خوبی ندارد با او صحبت کنید. توجه داشته باشید که هرگز او را مجبور به حرف زدن نکنید و اصرار بر فهمیدن موضوع نداشته باشید همین که دانش آموز متوجه شود شما به فکر او هستید و حالش را درک می کنید کافی خواهد بود. توجه شما از راه های ایجاد انگیزه یادگیری در دانش آموزان است. بنابراین آن ها با وجود مشکلات با تلاش و انگیزه بیشتری سر کلاس حاضر می شوند. برعکس اگر بفهمند برای کسی مهم نیستند و به آن ها توجه نمی شود، دچار سرخوردگی شده و انگیزه خود را برای درس خواندن و حضور در کلاس از دست می دهند.
– پرسیدن نظر دانش آموزان
در کلاسی که تنها معلم صحبت می کند و اجازه حرف زدن به دانش آموز نمی دهد، دانش آموز هیچ انگیزه ای برای گوش دادن به درس را نخواهد داشت. اگر نظر آن ها را در یک موضوع خاص سیاسی، یک متن ادبی یا میزان اعتبار یک آزمایش علمی بپرسید، علاقه شان به درس بیشتر خواهد شد. این کار باعث می شود دانش آموزان فرصت کنند ایده ها و طرح های خود را بیان کنند و انگیزه ی بیشتری برای درس خواندن داشته باشند.
– گفتن لزوم یادگیری یک درس
اگر به دانش آموز خود بگویید و در کنار آن نشان دهید یک درس به چه دردی می خورد و لزوم یادگیری آن چیست، آن ها علاقه بیشتری را به درس نشان می دهند و با انگیزه ی بیشتری درس را دنبال می کنند. برای این کار می توانید یک کتاب یا روزنامه در مورد تأثیر مبحث آموزشی بر دنیای اطراف و زندگی آنها در کلاس معرفی کنید.
بیشتر بخوانید: مهارت های لازم قبل از ورود به مدرسه
2- ایجاد چالش برای دانش آموزان
دومین قدم دادن تکالیف و انجام کارهایی است که دانش آموز را با یک چالش رو به رو کند. این چالش ها ضمن رشد یادگیری در دانش آموزان باید سرگرم کننده باشند. در ادامه سعی شده پیشنهاداتی به شما داده شود.
– به دانش آموزان بگویید درباره درس تحقیق کنند
از راه های ایجاد انگیزه یادگیری در دانش آموزان این است که از آن ها بخواهید راجب یک موضوع متفاوت و یا درسی تحقیق کنند. با بیان این موضوع در کلاس شور و شوق را در بین دانش آموزان مشاهده خواهید کرد. این شور و شوق هم چنین انگیزه را برای درس خواندن افزایش می دهد. اگر این تحقیق به صورت گروهی انجام شود، موجب افزایش انگیزه ی یادگیری در بین دیگر شاگردان کلاس هم می شود.
– دانش آموزان را تشویق کنید گروهی کاری را انجام دهند
هنگامی دانش آموزان گروهی کار می کنند یکدیگر را بیشتر می شناسند و موضوعات را از زاویه ی دیگری می بینند. اگر کسی در میانه کار انگیزه خود را از دست داد نفرات دیگر گروه او را به ادامه دادن ترغیب می کنند. به علاوه با ایجاد چالش بین گروه ها یک رقابت سالم به راه بیندازید. برای مثال سؤال و یا موضوعی را بر روی تخته بنویسید و از یک گروه بخواهید پاسخ آن را پیدا کنند. بنابراین می توانید شاهد همکاری اعضای گروه ها برای یافتن پاسخ باشید.
– به دانش آموزان تکالیف بدهید
در برخی از دروس دادن تکالیف و پروژه های بیشتر به دانش آموزان کمک می کند تا سطح علمی خود را افزایش دهند. برای مثال اگر معلم شیمی هستید می توانید از دانش آموزان بخواهید گزارشی در مورد یک موضوع علمی جالب و بامزه تهیه کنید. اگر معلم ادبیات هستید، می توانید از دانش آموزان بخواهید در یک جلسه ی شب شعر شرکت کنند.
– آزادی انتخاب را در کلاس به دانش آموزان نشان دهید
دست دانش آموزان را در ارائه تکالیف باز بگذارید. هنگام مشخص کردن تکالیف گزینه های بیشتر برای انجام دادن رو به روی آن ها قرار دهید. این روش نیز از راه های ایجاد انگیزه یادگیری در دانش آموزان به حساب می آید. آن ها را در انتخاب هم گروهی آزاد بگذارید و انتخاب های بیشتری به آن ها دهید تا احساس استقلال بیشتری داشته باشند. اجازه دهید دانش آموزان بر اساس علایق شخصی و گروهی خود یکی را انتخاب کنند تا انگیزه شان افزایش یابد.
بیشتر بخوانید: چگونه در امتحانات نهایی 20 بگیریم؟
– دانش آموز خود را تشویق کنید
گاهی اوقات نوشتن متن کوتاه پایان تکالیف، نمره دادن و یا حتی یک کلام محبت آمیز می تواند از راه های ایجاد انگیزه یادگیری در دانش آموزان باشد. هنگامی که دانش آموزان حس کنند موفقیت آن ها برای شما مهم است و خوشحال تان می کند تلاش بیشتری برای یادگیری انجام می دهند.
جمع بندی
پیدا کردن راه های ایجاد انگیزه یادگیری در دانش آموزان وظیفه معلمان است. اگر یک معلم به خوبی وظایف خود را انجام دهد و راهکارهای لازم برای ایجاد انگیزه در دانش آموزان خود را پیدا کند موفقیت را به آن ها تقدیم خواهد کرد. البته با توجه به اینکه سلیقه دانش آموزان با یکدیگر متفاوت است معلمان کار سختی را در پیش دارند.
