معرفی بهترین روش های مطالعه دروس حفظی

دروس حفظی در مدرسه محبوبیت زیادی ندارند و بسیاری از دانش آموزان نمرات خوبی در این درس ها نمی گیرند. اگر شما هم جزء آندسته از دانش آموزانی هستید که علاقه ای به حفظ شعر یا کلمات انگلیسی یا … ندارید، این مقاله برای شما نوشته شده است.

در این مطلب به شما می گوییم چطور با چند تکنیک ساده در کوتاه ترین زمان ممکن بخش زیادی از دروس حفظی خود را یاد بگیرید و برای همیشه از شر کابوس حفظ کردن مطالب راحت شوید. پس تا انتهای مقاله همراه یونیکتاب باشید.

یونیکتاب معتبرترین سایت فروشگاهی در زمینه خرید کتاب درسی آزاد و همچنین خرید کتاب کمک درسی در تهران است. با سفارش کتاب مد نظرتان در این سایت، می توانید آن را به صورت رایگان و در کمترین زمان ممکن درب منزل خود دریافت کنید.

با این روش ها به راحتی دروس حفظی را یاد بگیر!

برای اینکه بتوانید نمره خوبی از دروس حفظی بگیرید، باید از حافظه‌تان به بهترین شکل ممکن استفاده کنید. این همان کاری است که دانش آموزان زرنگ در طول سال تحصیلی و مخصوصا در زمان امتحانات انجام می دهند.

در ادامه 21 مورد از بهترین روش های مطالعه دروس حفظی را جمع آوری کرده ایم. بدون شک، بعضی از این تکنیک ها برای شما جواب می دهد.

1- از تصاویر کمک بگیرید

مغز انسان تصاویر را سریع‌تر از کلمات پردازش می کند. در واقع، 90 درصد اطلاعاتی که مغز پردازش می کند بصری هستند. علاوه بر این، مغز اطلاعات تصویری را 60 هزار بار سریع‌تر از کلمات به خاطر می سپارد.

بنابراین پیشنهاد می کنیم مطالب حفظی مانند زیست شناسی، جغرافیا، زمین شناسی را از روی تصویر یاد بگیرید. این تکنیک برای از بَر کردن کلمات انگلیسی و عربی نیز بسیار مفید است.

اگر برای مطلب درسی مورد نظرتان هیچ عکسی پیدا نکردید، خودتان تصویرسازی کنید. سعی کنید از تصاویر خنده‌دار یا غیرمعمول استفاده کنید. هر چه تصویر مضحک‌تر باشد، راحت‌تر می توانید آن را حفظ کنید.

به عنوان مثال، برای حفظ کردن این مطلب که آنیون ها بار منفی دارند، می توانید “آنیون” را شبیه یک پیاز تصور کنید. پیاز اشک شما را در می آورد. گریه نیز یک اتفاق منفی است. بنابراین، آنیون ها بار منفی دارند.

تصاویر یکی از قدرتمندترین تکنیک‌های حفظ کردن هستند. با تصویرسازی ذهنی می توانید در مدت زمان کم، حجم زیادی از اطلاعات را حفظ کنید.

بیشتر بخوانید: نحوه مرور کردن دروس در دوران کنکور

2- اطلاعات را به حروف یا صداها ربط دهید

این روش برای یادگیری املای یا معنای کلمات انگلیسی یا عربی بسیار مفید است. به عنوان مثال، معنی فارسی کلمه “Need” ، ” نیاز داشتن” است و هر دو با صدای “نِ” شروع می شوند.

3- از کلمات اختصاری استفاده کنید

کلمات اختصاری یکی از روش های مفید مطالعه دروس حفظی است. شما می توانید مطالب لیست‌وار و طولانی را با کلمات اختصاری به راحتی به خاطر بسپارید. در این روش، حرف اول یک سری از کلمات را به هم وصل می کنید و یک یا دو کلمه جدید می سازید. شاید کلمه اختصاری که می سازید نامفهوم باشد. هیچ اشکالی ندارد. مهم این است که با حفظ آن می توانید تمام مطالبی که می خواهید را به یاد بیاورید.

به عنوان مثال، “حَمز” مخفف ترتیب قرار گرفتن قیدها در یک جمله خبری انگلیسی است:

(قید حالت + قید مکان + قید زمان)

4- داستان بسازید

داستان سازی روش موثر دیگری برای حفظ بهتر مطالب است. هنگامیکه یکسری مطالب حفظی را به صورت داستان درمی آورید، هم روش مطالعه خود را جذاب‌تر می کنید و هم باعث می شوید مطالب در ذهن شما ماندگارتر شوند و به راحتی فراموش نشوند. همچنین اینکار قدرت تخیل شما را بالا می برد و انگیزه شما را برای مطالعه بیشتر می کند.

روش داستان سازی بیشتر برای حفظ لیست عناوین استفاده می شود. به عنوان مثال فرض کنید می خواهید اسامی کشورهای حاشیه دریای خزر ( ایران روسیه آذربایجان ترکمنستان و قزاقستان) را حفظ کنید. برای حفظ این اسامی می توانید یک داستان مشابه داستان زیر بسازید:

“یک ایرانی با قطار داشت می رفت روسیه که چشمش به یک آذربایجانی افتاد. آذربایجانیه لباس ترکمنستانی ها رو  پوشیده بود اما به زبان قزاقستانی ها حرف می زد.”

۵- مطالب جدید را به مطالب قبلی ربط بدهید

اگر بتوانید مطالب حفظی جدید را به اطلاعاتی که قبلا یادگرفته اید، ربط بدهید به خاطر سپردن مطالب جدید آسان‌تر می شود. به عنوان مثال شما قبلا یاد گرفته اید که کلمه strong به معنی قوی است. اکنون می خواهید معنی کلمه powerful را یاد بگیرید. با ربط دادن کلمه strong به powerful می توانید به راحتی معنی کلمه powerful را حفظ کنید:

Powerful” مترادف strong و به معنی قوی است.”

۶- در مکان های مختلف مطالعه کنید

بسیاری از معلمان و مشاوران از شما می خواهند که همیشه یک مکان خاص را برای مطالعه خود داشته باشید. این روش تاثیر مثبتی در یادگیری بهتر شما دارد زیرا شما فرایند یادگیری را با آن مکان ربط می دهید.

اما این تکنیک همیشه جوابگو نیست.

در یک آزمایش لیستی شامل ۴۰ کلمه به دانش آموزان داده شد و از آنها خواستند که تمام کلمات را حفظ کنند. سپس دانش آموزان را به دو گروه تقسیم کردند. گروه اول تنها در یک اتاق مشغول حفظ کلمات شدند و گروه دوم یک بار در یک اتاق زیبا و مدرن و بار دیگر در اتاقی بدون پنجره و نامرتب کلمات را حفظ کردند.

نتایج آزمایش نشان داد دانش آموزان گروه دوم در مقایسه با گروه اول بهتر و سیع‌تر کلمات را حفظ کردند . این آزمایش چندین بار تکرار شد و همیشه همان نتیجه بدست آمد. اما چرا وقتی محیط مطالعه را تغییر می دهیم، بهتر یاد می گیریم؟

مطالعه یک مطلب در محیط های مختلف مغز را مجبور می کند تا ارتباط های متعددی با چیزهای پیرامون خود ایجاد کند. به عبارت دیگر، مکان های مختلف داربست ذهنی بیشتری ایجاد می کند و می توانید اطلاعات بیشتری بر روی آن آویزان کنید.

بنابراین سعی کنید محیط مطالعه خود را تغییر دهید. بخشی از مطالب خود را در منزل برخی را در مدرسه یا کتابخانه مطالعه کنید. البته به یاد داشته باشید که باید همان مطالب را در مکان های مختلف مطالعه کنید.

۷- بعد از مطالعه بخوابید

کم خوابی تاثیر منفی بر روی حافظه دارد. اگر می خواهید رمز موفقیت دانش آموزان برتر کلاس خود را بدانید، بدون شک خواب کافی یکی از آنها است.

اگر بلافاصله بعد از مطالعه دروس حفظی به خواب بروید، چیزهایی را که تازه یادگرفته‌اید بهتر به خاطر می آورید. بنابراین اگر یاد گرفتن برخی دروس مانند زمین شناسی یا تاریخ یا … برای شما سخت است آنها را چند ساعت قبل از خواب مطالعه کنید.

بیشتر بخوانید: بهترین تکنیک ها و راه های تقویت حافظه

۸- قبل از مطالعه قدم بزنید

قدم زدن هم برای بدن و هم برای مغز مفید است. در آزمایشی که توسط جیمز تی هینز چهارم انجام شد آندسته از شرکت کنندگانی که قبل از یادگیری ۱۵ دقیقه بر روی تردمیل راه رفته بودند بهتر توانستند فهرست  کلماتی که به آنها داده شده بود را حفظ کنند.

۹- با صدای بلند بخوانید

مطالب حفظی را بلند بلند بخوانید. با این روش قدرت شنیداری و بینایی شما به طور همزمان و با هم کار می کنند. به این ترتیب، حجم بیشتری از مطالب را به خاطر می سپارید.

تکنیک بلند خواندن برای آندسته از دانش آموزانی که از طریق شنیداری بهتر حفظ می شوند، موثرتر است.

می توانید صدای خود را ضبط کنید و در مواقع بیکاری آن را گوش دهید تا مطالب برایتان مرور شود.

۱۰- قبل از حفظ مطالب آنها را درک کنید

یکی از اشتباهات متداول دانش آموزان این است که سعی می کنند مطالب را بدون فهمیدن حفظ کنند. این نوع مطالعه نتیجه ای ندارد. زمانیکه موضوعی را متوجه نمی شوید هیچ میخ ذهنی ندارید تا اطلاعات جدید را روی آن آویزان کنید. این ایده به داربست ذهنی که قبلا به آن اشاره شد، مربوط می شود.

برای روشن شدن این مطلب به این مثال توجه کنید:

فرض کنید می خواهید قضیه فیثاغورت را بیاموزید: در مثلث قائم الزاویه، مربع فرضی برابر با مجموع مربع های دو ضلع دیگر است.

به خاطر سپردن این قضیه بدون درک آن کار واقعا دشواری است. اما مسلما وقتی یاد بگیرید که با استفاده از قضیه فیثاغورث، و با داشتن طول دو ضلع دیگر مثلت، می توانید طول ضلع سوم هر مثلث قائم الزاویه را بدست آورید، حفظ فرمول آسان‌تر می شود.

11- چیزی را که یاد گرفته اید، به دیگران بیاموزید

تحقیقات نشان می دهد که وقتی افراد مطالبی که یاد گرفته اند را به دیگران آموزش می دهند، آن مطالب را بهتر درک می کنند. بنابراین، یکی از روش های یادگیری دروس حفظی این است که آنها را برای دیگران تدریس کنید. با این روش نه تنها دروس حفظی را بهتر درک می کنید، بلکه آنها را راحت‌تر به خاطر می سپارید.

اگر به هر دلیلی این امکان برایتان وجود ندارد، پیشنهاد می کنیم مطالبی که حفظ کرده اید را جلوی آینه به خودتان درس بدهید.

12- از رنگ ها استفاده کنید

رنگ ها توجه ما را جلب می کنند.همچنین، مثل یک خلاصه نویسی ذهنی هستند. زمانیکه برخی از جملات درسی خود را رنگی می کنید، رنگ به آنها زمینه می دهد و به شما کمک می کند تا آنها را بهتر پردازش کنید.

همانطور که قبلا گفته شد، مغز اطلاعات بصری را 60 هزار بار سریعتر از اطلاعات متنی پردازش می کند. این یعنی وقتی مطالب حفظی را رنگ آمیزی می کنید، مغز شما اطلاعات را قبل از اینکه شروع به حفظ کردن آنها بکنید، پردازش کرده است!

شما می توانید از چند رنگ استفاده کنید و برای هر رنگ یک کد مخصوص مشخص کنید. به عنوان مثال:

رنگ قرمز: جملات کلیدی

رنگ آبی: مثال های اصلی

دقت داشته باشید که هنگام استفاده از رنگ ها زیاده روی نکنید. اگر حجم مطالب رنگی شده شما زیاد باشد، گیج می شوید.

 13- مطالب را بنویسید

طبق تحقیقات، 60 درصد مطالب دو روز بعد از به خاطر سپردنشان، فراموش می شوند. اما اگر مطالبی که یاد گرفته اید را بنویسید، خیلی راحت آنها را به یاد می آورید. در حقیقت، با انجام این روش مجبور می شوید مطالب جدید را ارزیابی و دسته بندی کنید و به این ترتیب، آنها بهتر در حافظه تان می مانند.

این روش برای حفظ جملات کلیدی، معادلات، تعاریف و …بسیار مفید است.

بشتر بخوانید: بهترین ساعات مطالعه در شبانه روز چه زمانی است؟

14- از جدول و نمودار استفاده کنید

بسیاری از تکنیک هایی که در این مقاله معرفی شدند، به شما کمک می کنند تا  “داربست ذهنی” تان را بسازید. داربست ذهنی باعث می شود مطالب جدید راحت‌تر در مغز شما ذخیره شوند.

مطالعه مطالب حفظی به کمک نمودار یا جدول یکی دیگر از روش های ایجاد داربست ذهنی است. مطالبی که با جدول یا نمودار مطالعه می کنید، سریع‌تر از مواقع دیگر، در حافظه تان ذخیره می شوند.

به عنوان مثال، می توانید ارتباط فشار هوا و ارتفاع را با رسم کردن یک نمودار یاد بگیرید.

15- بد خط بنویسید!

محققان دانشگاه پرینستون متوجه شدند که حفظ مطالبی که با دست‌خط ناخوانا نوشته شده اند، راحت‌تر است. فونت های ناخوانا در حقیقت، باعث می شود درباره مطالبی که نوشته شده اند، عمیق‌تر فکر کنید. بنابراین، بهتر حفظ می شوند.

16- از تکنیک “قصر حافظه” استفاده کنید

روش قصر حافظه یکی از جدیدترین تکنیک ها برای حفظ کردن اطلاعات و به یادآورن سریع آنها است. در این روش شما دروس حفظی را به اشکال و تصاویر تبدیل و آنها را در قسمت مشخصی از مغزتان ذخیره می کنید تا در موقع لزوم آنها را خیلی سریع به یاد بیاورید.

در تکنیک قصر حافظه شما چیزهایی که می خواهید حفظ کنید را یکی یکی در قسمت های مشخصی از خانه تان قرار می دهید.

مثلا می خواهید شماره کارت ملی خود را حفظ کنید. مجسم کنید درب حیاط خانه راباز می کنید و متوجه می شوید که دستگیره درب اولین شماره ملی شما است. سپس، وارد آشپزخانه می شوید و متوجه شدید که روی میز آشپزخانه پُر از عدد دوم شماره ملی تان است. بعد به سینک ظرفشویی نگاه می کنید و سومین عدد شماره ملی تان را درون سینگ می بینید و … .

17- از تکنیک “یادآوری فعال” استفاده کنید

تکنیک “یادآوری فعال” یکی از بهترین روش های مطالعه دروس حفظی است. در این روش، شما چند صفحه از کتاب درسی خود را مطالعه می کنید. سپس، کتاب را کنار می گذارید و مطالب اصلی را مرور می کنید. یاد آوری فعال معمولا برای مطالعه دروس زیست، ادبیات، تاریخ و …بسیار موثر است. توجه داشته باشید که یادآوری فعال یک شبه اتفاق نمی افتد. در این روش شما مطالب حفظی را به مرور و به صورت دائمی مطالعه می کنید. هر چه یادگیری شما پیوسته‌تر و به تدریج باشد، مغز آنها را دیرتر فراموش می کند.

18- فلش کارت درست کنید

فلش کارت یکی از ابزارهای پرطرفدار مطالعه دروس حفظی است. در این روش در یک طرف کارت یک کلمه کلیدی و در سمت دیگر اطلاعات مربوط به آن کلمه ،مثلا تعریف آن، نوشته می شود. با استفاده از این کارت ها می توانید خود را امتحان کنید و با این کار مطالب حفظی بهتر در حافظه شما می مانند.

خوبی فلش کارت ها این است که به راحتی درون کیف شما جای می گیرند و می توانید هر زمان که فرصت داشتید، از آنها استفاده کنید.

19- اطلاعات را به تکه های کوچک‌تر تقسیم کنید

یکی از وش های مفید حفظ کردن این است که اطلاعات را به بخش های کوچک‌تر تقسیم و هر بخش را به صورت جداگانه حفظ کنید. مطمئنا حفظ کردن چند بخش کوچک از به خاطر سپردن یکسری اطلاعات راحت‌تر است.

20- تا جاییکه ممکن است از حواس خود کمک بگیرید

آیا برای شما پیش آمده است که با شنیدن یک آهنگ یاد یک اتفاق در چند سال قبل بیفتید؟ حواس نقش مهمی در به خاطر آوردن اطلاعات دارد. سعی کنید موقع حفظ کردن مطالب درسی حواس بیشتری را درگیر کنید. به این ترتیب، مطالب را بهتر حفظ می کنید.

به عنوان مثال، در زمان مطالعه یک موسیقی ملایم پخش کنید یا از تصویر و نمودار برای خلاصه کردن مطالب مهم استفاده کنید.

21- مطالب حفظی را در فاصله های زمانی مشخص مرور کنید

در این روش، شما یکسری مطالب حفظی را در فاصله های زمانی مختلف مرور می کنید. این کار باعث می شود حجم بیشتری از مطالب در حافظه بلندمدت شما ذخیره شوند. برای اجرای این روش، سعی کنید اولین مرور مطالب درسی یک روز بعد از یادگیری آنها باشد. مرور دوم سه روز بعد ، مرور سوم یک هفته بعد و … باشد.

این روش شاید خسته کننده به نظر برسد اما در مجموع و در مقایسه با روش های معمول ساعت های کمتری را صرف یادگیری دروس حفظی می کنید.

22- از روش “یادگیری ترکیبی” استفاده کنید

در تکنیک ترکیبی حفظ دروس یا Interleaved، شما بخش های مختلفی از کتاب درسی را مطالعه می کنید. به عنوان مثال، اگر قرار است طی دو ساعت معنی  کلمات دو درس از کتاب زبان انگلیسی خود را  حفظ کنید، 2 ساعت را به چهار دوره نیم ساعته تقسیم می کنید و  بین دوره ها به مدت 5 تا 10 دقیقا استراحت کنید. در نیم ساعت اول  فقط یک یا دوبار از روی تمام کلمات و معنی آنها بخوانید. سپس استراحت کنید و به درس فکر نکنید. نیم ساعت دوم کلمات درس اول و نیم ساعت سوم کلمات درس دوم را حفظ کنید. نیم ساعت آخر دوباره کلمات را از اول مرور کنید.

بیشتر بخوانید: راهکارهای رفع خواب آلودگی هنگام درس خواندن

برای مطالعه دروس حفظی به سراغ کدام روش می روید؟

در این مطلب روش های مختلف زیادی برای حفظ کردن بهتر کتاب های درسی معرفی کردیم. شما می توانید همزمان از چند روش استفاده کنید.

پیشنهاد می کنیم یکبار دیگر از اول لیست تکنیک ها را مرور کنید و روش هایی که فکر می کنید برای شما بهتر جواب می دهد را انتخاب کنید.

روش هایی را که انتخاب کرده اید برای 2 یا 3 هفته به طور دائم استفاده کنید. سپس، مجددا نگاهی به لیست بیندازید و 2 یا 3 تکنیک جدید را انتخاب کنید.

قطعا به مرور زمان در یادگیری دروس حفظی پیشرفت های زیادی می کنید و نمرات خوبی می گیرید.